1 NAUKA - Powołanie do małżeństwa

2. DROGI ŻYCIA - ZAPROSZENIE-POWOŁANIE

DO MAŁŻEŃSTWA

Wstęp    Życie jest przygodą, zwaną powołaniem.

1.   Powołanie życiowe człowieka: 
a)   co to jest powołanie;

b)  powołanie do miłości.

2.   Powołanie do małżeństwa:

a)   płciowość znakiem powołania małżeńskiego;

b)   powołanie do wspólnoty osób;

c)   powołanie do współstwarzania z Bogiem;

d)   powołanie do apostolstwa.

3.   Potrzeba przygotowania do małżeństwa:

a)   godność i zadania małżeństwa i rodziny;

b)   etapy przygotowania. Zakończenie - „Rozpoznaj swoje powołanie".

Różne są opinie o małżeństwie -  czym ono jest i jaki jest jego cel, od czego zależy to, że jest udane i szczęśliwe.

Według Ciebie -- Małżeństwo jest to...

Napisz, jak według Ciebie powinno wyglądać przygotowanie do małżeństwa?

Uzasadnij potrzebę tego przygotowania.

Czego od tych spotkali oczekujesz, czego się spodziewasz?

Co nowego warto byłoby wprowadzić?

Wstęp — Życie przygodą, zwaną powołaniem

Każdy człowiek nosi w sobie pragnienie szczęścia, sukcesu. Pragnienie, aby życie było udane i pomyślne. Czy to jednak wynika tylko z losu, przeznaczenia, układu gwiazd, przypadku, czy też jest to coś więcej? To wybór zależny od czło­wieka, ode mnie, od nas. A może jeszcze coś więcej? To powołanie ze strony wszystkowiedzącego Boga i nasza odpowiedź. Dla ludzi wierzących życie w ogóle i życie w małżeństwie to powołanie do zrealizowania ważnych zadań.

1.   Powołanie życiowe człowieka 


a) Co to jest powołanie?

W sensie potocznym przez powołanie rozumie się uzdolnienie i skłon­ność do jakichś zajęć; wezwanie i ofiarne wykonywanie czynności zawodo­wych dla dobra ludzi np. przez lekarza, nauczyciela; lub wybór stanu życia z głębokiej potrzeby wewnętrznej np. stan kapłański i zakonny lub małżeń­stwo. W języku biblijnym powołanie oznacza wezwanie przez Boga, skie­rowane do wybranego człowieka i przyjęte przez niego dla spełnienia wyzna­czonego posłannictwa.

W skład powołania wchodzą trzy zasadnicze elementy: głos Boży, czło­wiek wezwany i zlecenie misji.

- Powołujący Bóg. Powołuje zawsze Bóg, który jest Miłością. Ze strony Boga powołanie jest wielkim darem miłości Bożej, a zarazem ofertą i szansą ofiarowaną wolnemu człowiekowi, i wspieraną dyskretnie pomocą Bożą w po­staci łaski uczynkowej. Powołanie jest wybraniem i wezwaniem. Bóg wzywa człowieka na określoną drogę życia przez różne dary naturalne, zdolności, skłonności, zamiłowanie do czegoś, wybór konkretnego zawodu czy stanu. Przy powołaniach specjalnych Bóg używa wyjątkowych spo­sobów do przekazywania swego zamiaru. Z woli Bożej np. Samson (zob. Sdz 13,5) i Jan Chrzciciel (zob. Łk 1,15) zostali wybrani przez Boga jeszcze przed narodzeniem. Pięknie opisane jest w Biblii powołanie Mojżesza (zob. Wj 4,18), Izajasza (zob. Iz 6,1), Szawła pod Damaszkiem (zob. Dz 9), apostołów (zob. Mk 3,13). Powołanie jest zatem propozycją, apelem, jaki Bóg kieruje do wy­branego człowieka, którego przeznacza do jakichś zadań.

— Wzywany człowiek. Według Biblii powołanie dotyczy całej ludzkości i wszystkich ludzi bez wyjątku. W Starym Testamencie opisane jest powołanie narodu wybranego, z którym Bóg zawiera przymierze, wyznacza zadanie oddania czci Bogu prawdziwemu, wierności prawu, zapewnia szcze­gólną opiekę. Są też opisy powołań indywidualnych niektórych patriarchów i proroków, w Nowym Testamencie — powołanie indywidualne apostołów i uczniów.

Na swój apel-wezwanie Bóg oczekuje odpowiedzi. Toteż teologia współczesna nazywa powołanie dialogiem Boga z człowiekiem i człowieka z Bogiem. Bóg proponuje, człowiek dokonuje osobiście wyboru według włas­nego rozeznania, bądź nieraz — rady innych, i wchodzi na drogę realizacji po­wołania. W toku realizacji życiowego powołania Bóg odsłania stop­niowo swoją wolę przed człowiekiem powołanym i wspiera go łaską. Powołany zaś winien ciągle rozeznawać Boże wezwanie i wybierać. Dlatego za wybór człowiek ponosi osobistą odpowiedzialność. Na drodze zaś realizacji powołania czeka powołanego rozwój jego osobowości, szczę­ście doczesne i wieczne.

Zwraca na to uwagę Sobór Watykański II w słowach: „Bóg bowiem powo­łał i powołuje człowieka, aby przylgnął do Niego całą swoją naturą i w wiecz­nym uczestnictwie nieskazitelnego życia Bożego" (KDK 18).

- Otrzymane posłannictwo. Powołanie jest służbą dla innych. Pismo św. ukazuje, że Bóg powołuje zawsze po to, żeby obdarzyć jakimś posłannictwem. Celem więc powołania jest wypełnienie określonego zadania według woli Bożej. To zadanie, rozumiane jako „życiowa misja", budzi zaangażowanie, poczucie własnej wartości i sensu życia oraz podnosi życie do poziomu służby Bogu, Kościołowi, Narodowi.

b) Powołanie do miłości

„Bóg jest Miłością i w samym sobie przeżywa tajemnicę osobowej komu­nii miłości" (FC 11). W Bogu są Trzy Osoby: Ojciec, Syn i Duch Święty; Trzy Osoby Boskie miłują się nieskończenie doskonałą miłością. Wewnętrznym życiem Boga jest miłość i rodzenie: Ojciec Niebieski odwiecznie rodzi Słowo-Syna i wraz z Synem tchnie Ducha-Miłość. Trójca Przenajświętsza tworzy nie­skończenie kochającą się Wspólnotę Miłości.

Bóg, będąc w Istocie swojej Miłością, powziął od wieków wielki plan mi­łości (zob. Ef 3,9). Jest to plan stworzenia i powołania człowieka do dialogu miłości. Bóg stworzył człowieka z miłości na swój obraz i podobieństwo (zob. FC 11). Ta prawda o istnieniu człowieka na obraz Boży jest „najgłębszą prawdą o człowieku".

Być żywym obrazem Boga, to uczestniczyć w samej miłości Boga, obja­wić Boga prawdą własnego życia oraz być obecnym w jakiś sposób w Bogu. To z kolei jest możliwe, ponieważ Bóg pierwszy stał się obecny w człowieku przez akt miłości stwórczej i nawiązał więź (przymierze) z człowiekiem. „Po­wołując go do istnienia z miłości, powołał go jednocześnie do miłości" (FC 11). Tak więc w samym akcie stworzenia człowieka na obraz Boży, Bóg powołuje go do dialogu miłości. „Miłość jest zatem podstawowym i wrodzonym powołaniem" każdego człowieka.

Jest więc jedno powołanie człowieka, osoby ludzkiej - to powołanie do miłości (zob. FC 11). Chrześcijaństwo zna dwa sposoby realizacji po­wołania człowieka do miłości: małżeństwo i dziewictwo (zob. FC 11). Bóg powołuje każdego człowieka do jakiegoś zadania, czy to w rodzinie, czy w społeczeństwie, czy w Kościele. Dlatego daje odpowiednie uzdolnienia, za­miłowania, jakieś specjalne łaski, charyzmaty.

2.   Powołanie do małżeństwa

Powołanie do małżeństwa zawiera się w samym człowieczeństwie — mę­skości i kobiecości, które razem „stanowią jedno ciało" (Rdz 2,24) -wspólno­tę małżeńską i rodzinną.

a)   Płciowość znakiem powołania małżeńskiego

W spojrzeniu na małżeństwo trzeba zawsze wracać „do początku", pierwotnego zamysłu Boga - Stwórcy. Pan Jezus w rozmowie z faryzeuszami mówił: „Stwórca od początku stworzył ich jako mężczyznę i kobietę' (Mt 19,4). Początek więc oznacza tu rzeczywistość, o której mówi Bóg w Księdze Ro­dzaju: „Stworzył więc Bóg człowieka na swój obraz, na obraz Boży go stwo­rzył: stworzył mężczyznę i niewiastę" (Rdz l ,27).

Bóg zatem obdarzył człowieka płciowością. Z woli Bożej człowiek jest isto­tą płciową, tzn. został stworzony jako mężczyzna i kobieta. Płciowość wywiera wpływ na całego człowieka. Pod wpływem płci, zjawia się naturalna potrzeba i dążność do wzajemnego ubogacenia swojej osobowości przez właściwości płci odmiennej. Mężczyzna potrzebuje kobiety niejako dla uzu­pełnienia swojej osobowości i odwrotnie.

Stąd nic dziwnego, że młodzież odczuwa zainteresowanie osobami płci przeciwnej i potrzebuje wzajemnego kontaktu. Tajemnica dążenia do jedności wyraża prawdę powołania mężczyzny i kobiety stworzonych do wspólnoty mał­żeńskiej.

b)  Powołanie do wspólnoty osób - do miłości

Potrzeba wzajemnego ubogacania i jednoczenia prowadzi do małżeństwa. Człowiek — wiedziony tkwiącą w sercu potrzebą miłości - opuszcza swoich najbliższych, wiąże się z osobą odmiennej płci i tworzy z nią jedność — wspól­notę. Więź ta jest tak głęboka, że dwie osoby dopuszczają siebie wzajemnie do uczestnictwa w swoim życiu i w tym, co jest w nich najbardziej własnego, in­tymnego. Jednocześnie stają się uczestnikami życia drugiej osoby. Jest to wza­jemne oddanie się męża i żony, współprzynależność, mająca charakter dozgonny. Stąd mąż mówi: „moja żona", a żona: „mój mąż". Jest to jedność ciała i duszy, zmysłów i umysłu, serca i woli. Jest to dawanie siebie i branie. Wzajemne obdarowywanie siebie. Jest to dar miłości. Tę niezwykłą jedność podkreśla Pismo św.: „Mężczyzna opuszcza ojca swego i matkę swoją i łączy się ze swą żoną tak ściśle, że stają się jednym ciałem" (Rdz 2,24).

Tak więc Stwórca, stwarzając mężczyznę i kobietę obdarzonych męsko­ścią i kobiecością oraz zdolnością miłowania, powołuje ich do tworzenia wspólnoty osób w małżeństwie. Teologia nazywa małżeństwo wspól­notą miłości. Miłość bowiem jest podstawą budowania i rozwoju wspólnoty dzień po dniu w całym życiu rodzinnym. Przez sakrament małżeństwa Chrys­tus udziela małżonkom siły, „by z każdym dniem zmierzali ku coraz głębszej więzi na każdym poziomie - na poziomie związku ciał, charakterów, serc, umysłów i dążeń, związku dusz" (FC 19). „Mężczyzna i kobieta, stworzeni razem, są chciani przez Boga jako jedno dla drugiego" (KKK 371).

c)   Powołanie do rodzicielstwa - współstwarzania z Bogiem

„Podstawowym zadaniem rodziny jest służba życiu" (FC 28).

Bóg jest Miłością i Ojcem Życia. Stwarzając człowieka-mężczyznę i nie­wiastę-na swój obraz i podobieństwo, Bóg daje mu udział swojej mocy stwórczej oraz wzywa do współpracy z sobą. „Bądźcie płodni i rozmna­żajcie się, abyście zaludnili ziemię i uczynili ją sobie poddaną" (Rdz l ,28).

W sakramencie małżeństwa Chrystus powołuje małżonków, upoważnia i konsekruje do współpracy z Bogiem w przekazywaniu życia. Małżonkowie oddają się sobie w sposób pełny: osobowo-fizycznie i duchowo. Poprzez to wzajemne oddanie „przekazują" dziecku ciało, które Bóg w momencie poczę­cia ożywia stworzoną bezpośrednio duszą nieśmiertelną. Dzięki tej tajemni­czej współpracy rodziców z Bogiem, zaczyna istnieć nowy człowiek. Jest on dziełem Ojca Niebieskiego i współpracujących rodziców.

W ten sposób rodzice stają się współpracownikami Boga-Stworzyciela. W tej współpracy tkwi ich wielka godność i dostojeństwo. Stąd zada­niem małżeństw — rodzin jest obrona życia. „Szanuj, broń, miłuj życie i służ życiu, każdemu ludzkiemu życiu" (EV5).

Przedłużeniem służby życiu przez zrodzenie, jest służba życiu duchowemu dzieci przez wychowanie.

Bóg „powołuje ich (rodziców) i posyła, żeby budowali Kościół w dzieciach" (FC 38). Powołanie małżeńskie jest służbą życiu fizycznemu, psychicznemu i nadprzyrodzonemu ich dzieci.

d)   Powołanie do apostolstwa

Jesteśmy wszyscy, a małżonkowie — rodzice w szczególny sposób, powo­łani do odpowiedzialności za innych, do świadectwa, do apostolstwa.

Źródłem powołania do apostolstwa jest chrzest święty, a sakrament mał­żeństwa daje nową moc dla przekazywania wiary, uświęcenia. W chrzcie św. cały Kościół, a więc i mały domowy Kościół, otrzymuje udział w kapłaństwie Chrystusa, w Jego potrójnej misji - nauczania, uświęcania i kierowania.

3.   Potrzeba przygotowania do małżeństwa

Czy jest potrzebne osobne przygotowanie do małżeństwa? „Bardziej niż kiedykolwiek w naszych czasach konieczne jest przygotowanie do małżeństwa i życia rodzinnego" (FC 66).

Z czego wynika potrzeba i konieczność przygotowania do małżeństwa?

a)   Godność i zadania małżeństwa i rodziny

Przede wszystkim ze względu na wielką ważność i godność małżeństwa. Rodzina szczęśliwa to szczęśliwy człowiek, szczęśliwe dziecko, młodzież. Ogromnie ważne są zadania rodziny:

—   tworzyć wspólnotę miłości,

-    służyć życiu przez zrodzenie i wychowanie dzieci,

-    kształtować dobrych obywateli,

-    formować dobrych członków Kościoła.

A więc cztery płaszczyzny zadań i odpowiedzialności: za siebie nawza­jem, za dzieci, za naród i za Kościół. Inaczej mówiąc: miłość, dziecko, Koś­ciół, naród — państwo.

b)  Etapy przygotowania

Za przygotowanie do życia w małżeństwie odpowiedzialni są sami kandy­daci do założenia rodziny oraz rodzina, parafia, diecezja. Jest to proces cią­gły i stopniowy, obejmujący trzy etapy: przygotowanie dalsze, bliż­sze i bezpośrednie.

Przygotowanie dalsze zaczyna się w dzieciństwie — w rodzinie oraz na katechezie. Postawy rodzicielskie, metody wychowawcze i odnoszenie się ro­dziców do siebie nawzajem jest dla dzieci wzorem późniejszych postaw żony i męża.

Rodzice powinni wychowywać dzieci do miłości i czystości, kształtować w nich zalety charakteru, potrzebne w przyszłym małżeństwie, jak: zdolność oceny samego siebie, opanowanie i umiejętność kierowania swoimi skłonno­ściami, poczucie odpowiedzialności, duch służby itp.

Przygotowanie bliższe dotyczy młodzieży ponadgimnazjalnej (zob. DDR 11,2). Prowadzone jest poprzez katechizację przedmałżeńską czyli na tzw. „kur­sach przedmałżeńskich". Są one organizowane tak często, jak tego wymagają potrzeby parafii. Według zaleceń DDR (II, 2.1 i 2.2), przygotowanie bliższe powinno być prowadzone w formie rocznej katechizacji przedmałżeńskiej, a w wyjątkowych wypadkach -jako forma tzw. katechezy skróconej, obejmu­jąca przynajmniej 10 spotkań.

Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin wyznacza katechizacji przedmałżeń­skiej poczwórne zadanie (DDR II, 2 ,24):

-    pogłębienie wiary i chrześcijańskiej nauki o małżeństwie, rodzinie i ro­dzicielstwie,

-    wychowanie do wrażliwości na fałszywe teorie w tym względzie,

-    pomoc w kształtowaniu cnót ł postaw pozytywnych, w umiejętności międzyosobowego życia, rozwijaniu odpowiedzialności i współpracy,

—    wprowadzenie w głębsze życie wspólnotowo-liturgiczne — we wspól­ną modlitwę, w życie sakramentalne, zwłaszcza w pełne uczestnictwo w Eucharystii.

Te zadania wymagają łączenia wykładów z dyskusją i modlitwą. Ważne jest systematyczne uczęszczanie na katechizację, aktywny udział i współ­praca. Zakończenie katechizacji połączone jest ze spowiedzią, Mszą św., wspól­ną Komunią św. i wręczeniem zaświadczeń potrzebnych do przedłożenia na egzaminie przedślubnym w kancelarii.

Przygotowanie bezpośrednie zaczyna się 3 miesiące przed ślubem. Ma na celu pogłębienie rozumienia świętości małżeństwa i przygotowanie do czyn­nego udziału w liturgii ślubu. 


Dokonuje się poprzez:

-    przynajmniej dwukrotne spotkanie z duszpasterzem w kancelarii para­fialnej,

-    przynajmniej trzykrotne spotkanie w poradni rodzinnej,

—    udział w trzech katechezach przedślubnych (które mogą zawierać się w programie Dnia Skupienia),

-    spowiedź przedślubną.

Podczas pierwszego spotkania w kancelarii duszpasterz powinien dokład­nie określić i wyjaśnić podane powyżej elementy przygotowania bezpośred­niego.

Poszczególne diecezje mają różne formy i dodatkowe tradycje przygoto­wania bezpośredniego.

Zakończenie - „Rozpoznaj swoje powołanie"

Jesteście wspólnotą młodych. Jest w Was dążność, by w życiu być „kimś" i dokonać czegoś wartościowego, wielkiego. Chcecie żyć inaczej i szczęśli­wiej niż starsze pokolenie. Dobry Bóg powołuje Was do ważnych zadań w ro­dzinie, w Kościele, w społeczeństwie i w świecie.

Każdy młody człowiek powinien odczytać drogę, na której ma realizować przez Boga wyznaczone mu zadania życiowe: drogę życia rodzinnego lub dro­gę dziewictwa, celibatu w życiu kapłańskim, w życiu zakonnym czy w stanie wolnym w świecie. Ogromnie ważne jest dla Ciebie — „rozpoznaj swoje powo­łanie życiowe" i idź za nim wiernie.

Bp Józef Gucwa

"Co komu w duszy gra"

(ludowe)

Zapytano Newtona, w jaki sposób odkrył prawo powszechnego ciążenia. „ Wciąż o tym myślę " - odpowiedział.

,,Dużo by już mogli mieć, ino oni nie chcom chcieć".

(St. Wyspiański, Wesele)

„Płeć wymaga od człowieka poddania się losowi, dla człowieka wierzącego płciowość wymaga pewnego «fiat» — przyjęcia płci. Bóg stworzył odmiennie mężczyznę i niewiastę, stworzył ich indywidualnie i zobaczył, że «było dobre» ".

(Wanda Półtawska)